Monday, February 26, 2018
Sunday, February 18, 2018
Seismic Design မိတ္ဆက္ (အပိုင္း ၄)
6:12:00 AM
No comments
Seismic Design မိတ္ဆက္ (အပိုင္း ၄)
ဒီအပိုင္းမွာ ASCE 7 မွာပါတဲ့ Equivalent Lateral Force Method ရဲ႕ အေျခခံေလးေတြကို တင္ျပသြားပါမယ္။ (အေသးစိတ္ ၾကည့္လိုလ်င္ေတာ့ ASCE 7 မွာ ၀င္ေရာက္ ၾကည့္ရွဳႏိုင္ပါတယ္။)
Equivalent Lateral Static Force Method
ဒီနည္းရဲ႕ အဓိက အေျခခံအယူအဆက ငလ်င္ေၾကာင့္ ျဖစ္လာတဲ့ dynamic forces ေတြရဲ႕ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ပံုစံမ်ိဳးနဲ႔ အနီးစပ္ဆံုးျဖစ္ေအာင္ static load ေတြကို အေဆာက္အအံုအေပၚ သက္ေရာက္ေစျခင္းပဲ (Dynamic Load Effects ေတြကို Equivalent Static Forces ေတြအေနနဲ႔ ေျပာင္းလဲခန့္မွန္းတြက္ခ်က္ျခင္း) ျဖစ္ပါတယ္။
Concentrated lateral loads ေတြဟာ အေဆာက္အအံုမွာ mass ေတြ အမ်ားဆံုး႐ွိတဲ့ floor/roof level ေနရာေတြမွာ သက္ေရာက္ပါမယ္။ ဒါ့အျပင္ အထပ္ျမင့္လာတာနဲ႔အမွ် အဲဒီ concentrated lateral force ေတြရဲ႕ ပမာဏေတြလည္း မ်ားလာပါမယ္။ ဒါေၾကာင့္ အထပ္ျမင့္ အေဆာက္အအံုေတြမွာ အမ်ားဆံုး lateral displacement နဲ႔ အမ်ားဆံုး lateral forces ေတြကို အေဆာက္အအံုရဲ႕ အေပၚဆံုး level မွာ ေတြ႔ႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးရင္ေတာ့ အဲဒီ effects ေတြကို Equivalent Lateral Force Procedure မွာ storey level တစ္ခုစီကို အဲဒီ တြက္ခ်က္လို႔ ရလာတဲ့ Lateral Forces ေတြေပးၿပီး model လုပ္ရပါမယ္။
ဒီေတာ့ ဒီနည္းစနစ္မွာ ပထမအားျဖင့္ Base Shear (V) လို႔ေခၚတဲ့ ground motion ေၾကာင့္ အေဆာက္အအံုရဲ႕ေအာက္ေျခမွာ ျဖစ္လာတဲ့ အားတစ္ခုရယ္၊ အဲဒီကမွတဆင့္ Fx လို႔ေခၚတဲ့ level တစ္ခုစီမွာ က်ေနတဲ့ lateral force ရယ္ ကို႐ွာဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။
ေယဘုယ်အားျဖင့္ Lateral loads ေတြကို အေဆာက္အအံုအေပၚ distribute ျပဳလုပ္ရာမွာ အေဆာက္အအံုကို ေျမေပၚကေန အေပၚကိူေထာင္ေနတဲ့ cantilever ပံုစံမ်ိဳး စဥ္းစားၿပီး first mode (fundamental mode) အတိုင္းသာ လႈပ္ခါတယ္လို႔ ယူဆတာျဖစ္ပါတယ္။ (Fundamental mode ဆိုတာ အေဆာက္အအံုဟာ ႐ိုး႐ိုး ဘယ္ညာပဲယိမ္းၿပီး တြန္႔ခါမႈ မ႐ွိတာကို.ဆိုလိုပါတယ္)
ဒီေနရာမွာ အေဆာက္အအံုအေပၚ သက္ေရာက္ေနတဲ့ forces ေတြ အားလံုးေပါင္းျခင္းဟာ Base Shear (V) ပမာဏနဲ႔ တူညီရမွာျဖစ္ပါတယ္။
Base Shear
Base shear တြက္ခ်က္ရာမွာ ေအာက္ပါအခ်က္အလက္ေတြအေပၚ မူတည္ျပီး Design Base Shear ကို တြက္ခ်က္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါေတြက..
၁. ငလ်င္ ျဖစ္ေပၚႏိုင္တဲ့ ေနရာေတြနဲ႔ နီးစပ္မႈ
၂. ျပင္းထန္တဲ့ ငလ်င္ လႈပ္ႏိုင္တဲ့ ျဖစ္တန္စြမ္း ရွိမရွိ
(ဒီ ၂ ခ်က္ကေန Ss နဲ႔ S1 ဆိုတဲ့ Maximum Considered Earthquake တန္ဖိုးေတြကို Seismic Map ကေန ရပါမယ္)
၃. Site မွာ႐ွိတဲ့ Soil condition/ Site Class (ဒီအေပၚ မူတည္ျပီးေတာ့ Site Class Categories ေတြ ရမွာျဖစ္ျပီး အဲဒီက ရတဲ့ Factor ေတြနဲ႔ MCE တန္ဖိုးေတြကို modify လုပ္ေပးရပါမယ္။)
၄. အေဆာက္အအံုရဲ႕ ေပ်ာ့ေျပာင္းမႈ သို႔မဟုတ္ Ductility (Response Modification Factor “R” နဲ႔ ကိုယ္စားျပဳပါတယ္။ အေေဆာက္အအံု ေပ်ာ့ေျပာင္းမႈရွိေလ ငလ်င္ဒါဏ္ ခံႏိုင္ရည္ ရွိေလပါပဲ။ အဲဒီအတြက္ R တန္ဖိုး မ်ားလာတာနဲ႔အမွ် Design လုပ္ရာမွာ တြက္ခ်က္ရမယ့္ Base Shear ပမာဏကို ေလ်ာ့စဥ္းစားလို႔ရပါတယ္။)
၅. အေဆာက္အအံုရဲ႕ အေရးပါမႈနဲ႔ ဘယ္အတြက္ အသံုးျပဳမည္ဆိုျခင္း။ (Important Factor “I”)
၆. အေဆာက္အအံုရဲ႕ Weight (W)
၇. Dyanmic Loading ေတြျဖစ္ေပၚပါက အေဆာက္အအံုရဲ႕ လႈပ္ရွားတဲ့ လႊဲခ်ိန္ (Fundamental Period of Vibration) (Sds ရွာတဲ့ေနရာမွာ ထည့္သြင္းစဥ္းစားပါတယ္)
အဲဒီ အခ်က္ေတြကို ေပါင္းစပ္ျပီး ညီမွ်ျခင္းတစ္ခုထဲကို ထည့္သြင္းလိုက္ပါက ASCE 7 အရ Base Shear ကို ရွာတဲ့ ေအာက္ပါ အေျခခံ ညီမွ်ျခင္းကို ရရွိပါမယ္။
V = Sds * I / R * W
ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
ေအာင္ဆုျမတ္
15 May 2016
ဒီအပိုင္းမွာ ASCE 7 မွာပါတဲ့ Equivalent Lateral Force Method ရဲ႕ အေျခခံေလးေတြကို တင္ျပသြားပါမယ္။ (အေသးစိတ္ ၾကည့္လိုလ်င္ေတာ့ ASCE 7 မွာ ၀င္ေရာက္ ၾကည့္ရွဳႏိုင္ပါတယ္။)
Equivalent Lateral Static Force Method
ဒီနည္းရဲ႕ အဓိက အေျခခံအယူအဆက ငလ်င္ေၾကာင့္ ျဖစ္လာတဲ့ dynamic forces ေတြရဲ႕ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ပံုစံမ်ိဳးနဲ႔ အနီးစပ္ဆံုးျဖစ္ေအာင္ static load ေတြကို အေဆာက္အအံုအေပၚ သက္ေရာက္ေစျခင္းပဲ (Dynamic Load Effects ေတြကို Equivalent Static Forces ေတြအေနနဲ႔ ေျပာင္းလဲခန့္မွန္းတြက္ခ်က္ျခင္း) ျဖစ္ပါတယ္။
Concentrated lateral loads ေတြဟာ အေဆာက္အအံုမွာ mass ေတြ အမ်ားဆံုး႐ွိတဲ့ floor/roof level ေနရာေတြမွာ သက္ေရာက္ပါမယ္။ ဒါ့အျပင္ အထပ္ျမင့္လာတာနဲ႔အမွ် အဲဒီ concentrated lateral force ေတြရဲ႕ ပမာဏေတြလည္း မ်ားလာပါမယ္။ ဒါေၾကာင့္ အထပ္ျမင့္ အေဆာက္အအံုေတြမွာ အမ်ားဆံုး lateral displacement နဲ႔ အမ်ားဆံုး lateral forces ေတြကို အေဆာက္အအံုရဲ႕ အေပၚဆံုး level မွာ ေတြ႔ႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးရင္ေတာ့ အဲဒီ effects ေတြကို Equivalent Lateral Force Procedure မွာ storey level တစ္ခုစီကို အဲဒီ တြက္ခ်က္လို႔ ရလာတဲ့ Lateral Forces ေတြေပးၿပီး model လုပ္ရပါမယ္။
ဒီေတာ့ ဒီနည္းစနစ္မွာ ပထမအားျဖင့္ Base Shear (V) လို႔ေခၚတဲ့ ground motion ေၾကာင့္ အေဆာက္အအံုရဲ႕ေအာက္ေျခမွာ ျဖစ္လာတဲ့ အားတစ္ခုရယ္၊ အဲဒီကမွတဆင့္ Fx လို႔ေခၚတဲ့ level တစ္ခုစီမွာ က်ေနတဲ့ lateral force ရယ္ ကို႐ွာဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။
ေယဘုယ်အားျဖင့္ Lateral loads ေတြကို အေဆာက္အအံုအေပၚ distribute ျပဳလုပ္ရာမွာ အေဆာက္အအံုကို ေျမေပၚကေန အေပၚကိူေထာင္ေနတဲ့ cantilever ပံုစံမ်ိဳး စဥ္းစားၿပီး first mode (fundamental mode) အတိုင္းသာ လႈပ္ခါတယ္လို႔ ယူဆတာျဖစ္ပါတယ္။ (Fundamental mode ဆိုတာ အေဆာက္အအံုဟာ ႐ိုး႐ိုး ဘယ္ညာပဲယိမ္းၿပီး တြန္႔ခါမႈ မ႐ွိတာကို.ဆိုလိုပါတယ္)
ဒီေနရာမွာ အေဆာက္အအံုအေပၚ သက္ေရာက္ေနတဲ့ forces ေတြ အားလံုးေပါင္းျခင္းဟာ Base Shear (V) ပမာဏနဲ႔ တူညီရမွာျဖစ္ပါတယ္။
Base Shear
Base shear တြက္ခ်က္ရာမွာ ေအာက္ပါအခ်က္အလက္ေတြအေပၚ မူတည္ျပီး Design Base Shear ကို တြက္ခ်က္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါေတြက..
၁. ငလ်င္ ျဖစ္ေပၚႏိုင္တဲ့ ေနရာေတြနဲ႔ နီးစပ္မႈ
၂. ျပင္းထန္တဲ့ ငလ်င္ လႈပ္ႏိုင္တဲ့ ျဖစ္တန္စြမ္း ရွိမရွိ
(ဒီ ၂ ခ်က္ကေန Ss နဲ႔ S1 ဆိုတဲ့ Maximum Considered Earthquake တန္ဖိုးေတြကို Seismic Map ကေန ရပါမယ္)
၃. Site မွာ႐ွိတဲ့ Soil condition/ Site Class (ဒီအေပၚ မူတည္ျပီးေတာ့ Site Class Categories ေတြ ရမွာျဖစ္ျပီး အဲဒီက ရတဲ့ Factor ေတြနဲ႔ MCE တန္ဖိုးေတြကို modify လုပ္ေပးရပါမယ္။)
၄. အေဆာက္အအံုရဲ႕ ေပ်ာ့ေျပာင္းမႈ သို႔မဟုတ္ Ductility (Response Modification Factor “R” နဲ႔ ကိုယ္စားျပဳပါတယ္။ အေေဆာက္အအံု ေပ်ာ့ေျပာင္းမႈရွိေလ ငလ်င္ဒါဏ္ ခံႏိုင္ရည္ ရွိေလပါပဲ။ အဲဒီအတြက္ R တန္ဖိုး မ်ားလာတာနဲ႔အမွ် Design လုပ္ရာမွာ တြက္ခ်က္ရမယ့္ Base Shear ပမာဏကို ေလ်ာ့စဥ္းစားလို႔ရပါတယ္။)
၅. အေဆာက္အအံုရဲ႕ အေရးပါမႈနဲ႔ ဘယ္အတြက္ အသံုးျပဳမည္ဆိုျခင္း။ (Important Factor “I”)
၆. အေဆာက္အအံုရဲ႕ Weight (W)
၇. Dyanmic Loading ေတြျဖစ္ေပၚပါက အေဆာက္အအံုရဲ႕ လႈပ္ရွားတဲ့ လႊဲခ်ိန္ (Fundamental Period of Vibration) (Sds ရွာတဲ့ေနရာမွာ ထည့္သြင္းစဥ္းစားပါတယ္)
အဲဒီ အခ်က္ေတြကို ေပါင္းစပ္ျပီး ညီမွ်ျခင္းတစ္ခုထဲကို ထည့္သြင္းလိုက္ပါက ASCE 7 အရ Base Shear ကို ရွာတဲ့ ေအာက္ပါ အေျခခံ ညီမွ်ျခင္းကို ရရွိပါမယ္။
V = Sds * I / R * W
ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
ေအာင္ဆုျမတ္
15 May 2016
Wednesday, February 14, 2018
Sunday, February 11, 2018
Friday, February 9, 2018
Moment Redistribution in Reinforced Concrete Beam
8:41:00 AM
No comments
Reinforced concrete beam တစ္ေခ်ာင္းမွာ inelastic အေျခအေနမွာ ျဖစ္ေပၚတဲ့ Moment Redistribution အေၾကာင္းကို Junior Engineer ညီညီမေတြကို ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ (Senior Engineer ႀကီးေတြအေနနဲ႔လဲ ေ၀ဖန္ေထာက္ျပစရာ႐ွိတာမ်ားကို အားမနာတန္း ေ၀ဖန္ေထာက္ျပေပးၾကပါလို႔ ေျပာၾကားခ်င္ပါတယ္)
Moment redistribution ဆိုတာဘာလဲဆိုေတာ့ Reinforced concrete beam တစ္ေခ်ာင္းမွာ Negative Moment (Hogging moment) ေတြကေန Beam ရဲ႕ Capacity ေၾကာင့္ Positive Moment ေတြအျဖစ္ Redistribute ျဖစ္သြားတာကို ေျပာျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ဒီ အေျခအေနမ်ိဳးဟာ Beam ရဲ႕ Negative moment capacity လံုေလာက္မႈမ႐ွိတဲ့အခါမ်ိဳးမွာ Beam ရဲ႕ End Support ေတြမွာ Elastic အေျခအေနမရွိေတာ့ပဲ Plastic Hinge ျဖစ္ေပၚျပီး အဲဒီ Beam အေပၚက်ေနတဲ့ Moment ေတြကို span တစ္ေလွ်ာက္ ျပန္လည္ ခြဲေ၀ခံစားရတဲ့ ပံုစံမ်ဳိး ျဖစ္ပါတယ္။
ရွင္းသြားေအာင္ ေအာက္က ဥပမာေလးနဲ႔ ရွင္းလင္းထားပါတယ္။
ဒီပံုက PTI (Post Tensioning Institute) ကထုတ္တဲ့ Journal ကေနကူးယူ ေဖၚျပထားျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ (http://www.kenbondy.com/images/ProfessionalArticles/MomentRedistributionPTIJournal.pdf)
ဒီပံုကေတာ့ Span length "L" ရွိျပီး Beam တစ္ေလွ်ာက္ အမ်ားဆံုး Moment ခံႏိုင္ရည္အား (For Both Positive Moment and Negative Moment) 4 Unit ရွိတဲ့ Intermediate Span (or Fixed at both ends) Reinforced Concrete Beam တစ္ေခ်ာင္းကို အသံုးျပဳျပီးေတာ့ Moment Redistribution ရဲ႕ အယူအဆကို သရုပ္ျပတဲ့ ပံုပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
Beam တစ္ေလွ်ာက္လံုးရဲ႕ Moment Capacity က 4 Unit ပဲ ရွိတာေၾကာင့္ Beam ေပၚ UD Load တင္လုိက္တဲ့အခါ UD Load ရဲ႕႔ Value တစ္ခု (w=24/L^2 ) ကိုေရာက္ခ်ိန္မွာ Beam ရဲ႕ End ႏွစ္ခုမွာ Load ေၾကာင့္ျဖစ္လာတဲ့ Negative Moment ဟာ Beam ရဲ႕ Capacity နဲ႔ တူညီသြားျပီး Plastic Hinge ျဖစ္သြားမွာပါ။ ပံုမွာ Curve (1) ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီေနာက္ Load ကို တိုးျပီး ဆက္တင္သြားရင္ Beam ရဲ႕ End ႏွစ္ခုမွာ ခံေနရတဲ့ Moment ထပ္မတက္လာႏိုင္ေတာ့ပဲ Beam ရဲ႕ Mid Span မွာ Positive Moment တျဖည္းျဖည္း တိုးလာတာကို ေတြ႕ရပါမယ္။ေနာက္ဆံုး Mid Span မွာျဖစ္ေပၚလာတဲ့ Moment ဟာ Beam ရဲ႕႔ Capacity အထိ ေရာက္ရွိသြားျပီး Plastic Hinge တစ္ခု ထပ္ျဖစ္သြားမွာပါ။ ။ ပံုမွာ ဆိုရင္ ေတာ့ Curve (2) ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီအေျခအေနမွာ Beam အေပၚ သက္ေရာက္ေနတဲ့ UD Load ဟာ အဲဒီ Beam ရဲ႕ Ultimate Load အေျခအေနကို ေရာက္ရွိသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ (တနည္းအားျဖင့္ဆုိေသာ္ Additional Load ကို ထပ္မခံႏိုင္ေတာ့ပါ) အဲဒီအေျခအေနမွာ ရွိတဲ့ Ultimate Load က တြက္ခ်က္မႈအရ (w=64/L^2 ) ျဖစ္ပါတယ္။
ပံုမွာ Curve (3) က Beam ရဲ႕ Elastic Moment Diagram ျဖစ္ပါတယ္။ ထံုးစံအတိုင္း Negative Moment က wl2/12 ျဖစ္ျပီးေတာ့ Positive Moment က wl2/24 ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဥပမာအတြက္ Ultimate load (w=64/L^2) ကို Elastic အေျခအေနမွာ ခံနုိင္ဖို႔ လိုအပ္တဲ့ Beam ရဲ႕ Moment Capacity ေတြက Negative Moment အတြက္ 5.33 နဲ႔ Positive Moment အတြက္ 2.67 တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
တနည္းအားျဖင့္ဆိုေသာ္ Beam ရဲ႕ Beam ရဲ႕ Capacity ေၾကာင့္ End Moment နဲ႔ Span Moment ေတြ Curve 3 ကေန Curve 2 ကို Re-adjust ျဖစ္သြားတာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါကို Moment Redistribution လုိ႔ေခၚျပီး ေအာက္ပါ Formula နဲ႔ တြက္ယူႏိုင္ပါတယ္။
ဒီဥပမာအတြက္ Redistribution က 24.9% ျဖစ္ပါတယ္။
ထိုနည္းလည္းေကာင္းပဲ Beam တစ္ခုရဲ႕ Negative moment capacity ကို elastic bending moment curve က ရတဲ့ moment အတိုင္း Design မလုပ္ဘဲ Negative moment ကို ေလွ်ာ့ၿပီး Design လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ span positive moment ကို တိုးေပးရပါမယ္။ အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္ျပီး Portland Cement Association ကထုတ္တဲ့ Moment Redistribution ဥပမာေလး မွာေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။ ေအာက္က လင့္မွာပါ။
http://cement.org/buildings/timesaving-momentredistribution-ia.pdf
Moment Redistribution As per Codes
BS Code အရ Maximum ခြင့္ျပဳထားတဲ့ Moment Redistribution ratio က 30% ျဖစ္ပါတယ္။ ေအာက္ကစာပုဒ္ကေတာ့ BS Code က ထုတ္ႏႈတ္ထားတာပါ။
Euro Code EC 2 အရ Maximum ခြင့္ျပဳထားတဲ့ Redistribution ratio က 30% ျဖစ္ပါတယ္။ ေအာက္က စာပုဒ္က EC2 ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။
ACI Code က Negative Moment ေတြကို အမ်ားဆံုး ခြင့္ျပဳတဲ့ Moment Redistribution က 20% ျဖစ္ပါတယ္။
(ဒီေနရာမွာ တစ္ခု မွတ္သားရတာက RC Beam ကို Negative moment အတြက္ reinforcing bar မထည့္ ထားတဲ့အခါမ်ိဳးနဲ႔ Crack control only အတြက္ပဲ Reinforcing bar ထည့္ထားတဲ့ အခါမ်ဳိးေတြမွာ Beam ရဲ႕ Ends ေတြမွာ Plastic Hinge ေဆာလ်င္စြာျဖစ္ေပၚၿပီး Beam ႐ဲ႕ Behavior ဟာ simply support beam ပံုမ်ိဳး ျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္။ ေအာက္က ပံုစံမ်ဳိးျဖစ္မွာပါ)
Credit
Aung Hsu Myat
7 Jan 2015
Moment redistribution ဆိုတာဘာလဲဆိုေတာ့ Reinforced concrete beam တစ္ေခ်ာင္းမွာ Negative Moment (Hogging moment) ေတြကေန Beam ရဲ႕ Capacity ေၾကာင့္ Positive Moment ေတြအျဖစ္ Redistribute ျဖစ္သြားတာကို ေျပာျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ဒီ အေျခအေနမ်ိဳးဟာ Beam ရဲ႕ Negative moment capacity လံုေလာက္မႈမ႐ွိတဲ့အခါမ်ိဳးမွာ Beam ရဲ႕ End Support ေတြမွာ Elastic အေျခအေနမရွိေတာ့ပဲ Plastic Hinge ျဖစ္ေပၚျပီး အဲဒီ Beam အေပၚက်ေနတဲ့ Moment ေတြကို span တစ္ေလွ်ာက္ ျပန္လည္ ခြဲေ၀ခံစားရတဲ့ ပံုစံမ်ဳိး ျဖစ္ပါတယ္။
ရွင္းသြားေအာင္ ေအာက္က ဥပမာေလးနဲ႔ ရွင္းလင္းထားပါတယ္။
ဒီပံုက PTI (Post Tensioning Institute) ကထုတ္တဲ့ Journal ကေနကူးယူ ေဖၚျပထားျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ (http://www.kenbondy.com/images/ProfessionalArticles/MomentRedistributionPTIJournal.pdf)
ဒီပံုကေတာ့ Span length "L" ရွိျပီး Beam တစ္ေလွ်ာက္ အမ်ားဆံုး Moment ခံႏိုင္ရည္အား (For Both Positive Moment and Negative Moment) 4 Unit ရွိတဲ့ Intermediate Span (or Fixed at both ends) Reinforced Concrete Beam တစ္ေခ်ာင္းကို အသံုးျပဳျပီးေတာ့ Moment Redistribution ရဲ႕ အယူအဆကို သရုပ္ျပတဲ့ ပံုပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
Beam တစ္ေလွ်ာက္လံုးရဲ႕ Moment Capacity က 4 Unit ပဲ ရွိတာေၾကာင့္ Beam ေပၚ UD Load တင္လုိက္တဲ့အခါ UD Load ရဲ႕႔ Value တစ္ခု (w=24/L^2 ) ကိုေရာက္ခ်ိန္မွာ Beam ရဲ႕ End ႏွစ္ခုမွာ Load ေၾကာင့္ျဖစ္လာတဲ့ Negative Moment ဟာ Beam ရဲ႕ Capacity နဲ႔ တူညီသြားျပီး Plastic Hinge ျဖစ္သြားမွာပါ။ ပံုမွာ Curve (1) ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီေနာက္ Load ကို တိုးျပီး ဆက္တင္သြားရင္ Beam ရဲ႕ End ႏွစ္ခုမွာ ခံေနရတဲ့ Moment ထပ္မတက္လာႏိုင္ေတာ့ပဲ Beam ရဲ႕ Mid Span မွာ Positive Moment တျဖည္းျဖည္း တိုးလာတာကို ေတြ႕ရပါမယ္။ေနာက္ဆံုး Mid Span မွာျဖစ္ေပၚလာတဲ့ Moment ဟာ Beam ရဲ႕႔ Capacity အထိ ေရာက္ရွိသြားျပီး Plastic Hinge တစ္ခု ထပ္ျဖစ္သြားမွာပါ။ ။ ပံုမွာ ဆိုရင္ ေတာ့ Curve (2) ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီအေျခအေနမွာ Beam အေပၚ သက္ေရာက္ေနတဲ့ UD Load ဟာ အဲဒီ Beam ရဲ႕ Ultimate Load အေျခအေနကို ေရာက္ရွိသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ (တနည္းအားျဖင့္ဆုိေသာ္ Additional Load ကို ထပ္မခံႏိုင္ေတာ့ပါ) အဲဒီအေျခအေနမွာ ရွိတဲ့ Ultimate Load က တြက္ခ်က္မႈအရ (w=64/L^2 ) ျဖစ္ပါတယ္။
ပံုမွာ Curve (3) က Beam ရဲ႕ Elastic Moment Diagram ျဖစ္ပါတယ္။ ထံုးစံအတိုင္း Negative Moment က wl2/12 ျဖစ္ျပီးေတာ့ Positive Moment က wl2/24 ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဥပမာအတြက္ Ultimate load (w=64/L^2) ကို Elastic အေျခအေနမွာ ခံနုိင္ဖို႔ လိုအပ္တဲ့ Beam ရဲ႕ Moment Capacity ေတြက Negative Moment အတြက္ 5.33 နဲ႔ Positive Moment အတြက္ 2.67 တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
တနည္းအားျဖင့္ဆိုေသာ္ Beam ရဲ႕ Beam ရဲ႕ Capacity ေၾကာင့္ End Moment နဲ႔ Span Moment ေတြ Curve 3 ကေန Curve 2 ကို Re-adjust ျဖစ္သြားတာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါကို Moment Redistribution လုိ႔ေခၚျပီး ေအာက္ပါ Formula နဲ႔ တြက္ယူႏိုင္ပါတယ္။
ဒီဥပမာအတြက္ Redistribution က 24.9% ျဖစ္ပါတယ္။
ထိုနည္းလည္းေကာင္းပဲ Beam တစ္ခုရဲ႕ Negative moment capacity ကို elastic bending moment curve က ရတဲ့ moment အတိုင္း Design မလုပ္ဘဲ Negative moment ကို ေလွ်ာ့ၿပီး Design လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ span positive moment ကို တိုးေပးရပါမယ္။ အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္ျပီး Portland Cement Association ကထုတ္တဲ့ Moment Redistribution ဥပမာေလး မွာေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။ ေအာက္က လင့္မွာပါ။
http://cement.org/buildings/timesaving-momentredistribution-ia.pdf
Moment Redistribution As per Codes
BS Code အရ Maximum ခြင့္ျပဳထားတဲ့ Moment Redistribution ratio က 30% ျဖစ္ပါတယ္။ ေအာက္ကစာပုဒ္ကေတာ့ BS Code က ထုတ္ႏႈတ္ထားတာပါ။
Euro Code EC 2 အရ Maximum ခြင့္ျပဳထားတဲ့ Redistribution ratio က 30% ျဖစ္ပါတယ္။ ေအာက္က စာပုဒ္က EC2 ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။
ACI Code က Negative Moment ေတြကို အမ်ားဆံုး ခြင့္ျပဳတဲ့ Moment Redistribution က 20% ျဖစ္ပါတယ္။
(ဒီေနရာမွာ တစ္ခု မွတ္သားရတာက RC Beam ကို Negative moment အတြက္ reinforcing bar မထည့္ ထားတဲ့အခါမ်ိဳးနဲ႔ Crack control only အတြက္ပဲ Reinforcing bar ထည့္ထားတဲ့ အခါမ်ဳိးေတြမွာ Beam ရဲ႕ Ends ေတြမွာ Plastic Hinge ေဆာလ်င္စြာျဖစ္ေပၚၿပီး Beam ႐ဲ႕ Behavior ဟာ simply support beam ပံုမ်ိဳး ျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္။ ေအာက္က ပံုစံမ်ဳိးျဖစ္မွာပါ)
Credit
Aung Hsu Myat
7 Jan 2015
Monday, February 5, 2018
site engineer လက္စြဲ အပိုင္း(၃)
site engineer လက္စြဲ အပိုင္း(၃)
Development Length
bond force အျပည့္၀ရေအာင္ သံေခ်ာင္းနဲ႔ ကြန္ကရစ္ အနည္းဆံုးထိစပ္ထားရမယ့္ အလွ်ားကို development length လို႔ေခၚတယ္။ RC မွာက ေလာင္းျပီးျပီဆိုတာနဲ႔ သံေခ်ာင္းက ကြန္ကရစ္ထဲအရည္ေပ်ာ္သြားျပီ။ working one unit အျဖစ္အလုပ္လုပ္ၾကမွာမို႔လို႔ bond ကအေရးၾကီးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ development length ကိုတြက္ေပးရတယ္။ မေလာက္ေတာ့ hook ထည့္ေပါ့။
development length က သံေခ်ာင္းအတြက္စဥ္းစားတာဆိုေတာ့ compression steel အတြက္ ရွိမယ္ tension steel အတြက္ရွိမယ္။ ဒါကဘာအေပၚမူတည္လည္းဆိုရင္ ထားတဲ့သေဘာ၀အေပၚမွာမူတည္တယ္။ beam ဆိုရင္ သံေခ်ာင္းက tension member အျဖစ္ရွိျပီး column တိုင္မွာထားတဲ့သံေခ်ာင္းက်ေတာ့ compression member ပါ။ seismic ပါရင္ေတာ့ tension ၀င္ႏိုင္တယ္။
ခြဲျပီးစဥ္းစားပါ development length for tension & development length for compression ...
development length ကိုရွာတဲ့အဓိကအေၾကာင္းရင္းက ၂ ခုရွိပါတယ္။ hook လိုမလို စစ္ခ်င္တာရယ္ သံေခ်ာင္းဘယ္ေလာက္အရွည္ဆက္ရမလည္းဆိုတာရယ္ပါ။ သံေခ်ာငး္ဆက္မဲ့အလွ်ားကလည္း development ကေနသြားပါတယ္။
------------------------------
အျပင္မွာဒီအတိုင္းေလာင္းေနၾကတဲ့ ကြန္ကရစ္အမ်ားစုဟာ 1:2:4 ပါ။ f'c 2500 psi ၀န္းက်င္ရွိၾကျပီး ျမန္မာျပည္မွာရႏိုင္တဲ့သံေခ်ာင္းအမ်ားစုဟာ fy 40000 psi ရွိၾကတယ္။
ဒီလိုအေျခေနမွာဆိုရင္ေတာ့ development length for tension က
20 mm နဲ႔ သူ႔ထက္ငယ္ရင္ bar diameter ရဲ ႔ ၃၂ ဆ ပါ။ 32db
20 mm နဲ႔ သူ႔ထက္ၾကီးရင္ bar diameter ရဲ ႔ ၄၀ ဆ ပါ။ 40db
top bar ဆိုရင္ေတာ့ 1.3 နဲ႔ ထက္ေျမွာက္ရပါမယ္။ ဥပမာ ။
2500 psi conc , 40000 psi (22 mm top bar) အတြက္ဆိုရင္
40db=40 x 1.3 x 22 mm (mm ကို လက္မေျပာင္းခ်င္ရင္ 25.4 နဲ႔ စားပါ)
dev for compression အတြက္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီလို case မ်ိဳးမွာ 16 db ပါ။
modification factor ေတြနဲ႔ ထက္ေလွ်ာ့လို႔ရပါေသးတယ္။ As required / As provided ပါ။ ဒါေပမဲ့ structure မတြက္ရင္ မသိႏိုင္တာေၾကာင့္ ပိုေလွ်ာ့သြားမဲ့တူတူ safe ျဖစ္ေအာင္ အၾကမ္းတီးလိုက္ပါ။
----------------------------------
Hook အေနနဲ႔ေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ standard အေနနဲ႔ ၃ မ်ိဳးရွိပါတယ္။ 180 hook , 90 hook , 135 hook
135 ကေတာ့ seismic အတြက္ သံုးပါတယ္။
180 degree အတြက္ဆိုရင္ေတာ့ ဘယ္သံေခ်ာင္းဆိုဒ္မဆို ရွည္ထြက္ရမဲ့ အစြန္းက bar diameter ရဲ ႔ ၄ ဆ ရွိပါတယ္
90 degree ခ်ိဳးတဲ႔ hook အတြက္ဆိုရင္ အေျခေန ၂ မ်ိဳးရွိမယ္။ 16 mm အပါအ၀င္ သူ႔ထက္ငယ္ရင္ diameter ရဲ ႔ ၆ ဆပါ။ သူ႔ထက္ၾကီးရင္ေတာ့ ၁၂ ဆ ပါ။
90 ခ်ိဳးတဲ႔ အျပင္ဖက္ဆံုး column တိုင္ေတြမွာေတာ့ hook က အျပင္ဖက္ကေန clear cover အနည္းဆံုး ၂ လက္မ ရွိရပါမယ္။
က်ေတာ္က အသံုးမ်ားတာေတြကိုပဲ facebook ေပၚမွာ တင္တာျဖစ္လို႔ technical စာအုပ္တစ္အုပ္လိုေတာ့ ျပည့္ျပည့္စံုစုံမေရးထားပါဘူး။
က်ေတာ္ေျပာတာမမွားပါဘူး ဖတ္ျပိးျပီးတာမ်ိဳးမဟုတ္ပဲ မသိေသးရင္ လူရွိန္ေအာင္ အလြတ္က်တ္ထားၾကပါ။
Credit
Aung Hla Min Naing
Lashio Technological University
Development Length
bond force အျပည့္၀ရေအာင္ သံေခ်ာင္းနဲ႔ ကြန္ကရစ္ အနည္းဆံုးထိစပ္ထားရမယ့္ အလွ်ားကို development length လို႔ေခၚတယ္။ RC မွာက ေလာင္းျပီးျပီဆိုတာနဲ႔ သံေခ်ာင္းက ကြန္ကရစ္ထဲအရည္ေပ်ာ္သြားျပီ။ working one unit အျဖစ္အလုပ္လုပ္ၾကမွာမို႔လို႔ bond ကအေရးၾကီးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ development length ကိုတြက္ေပးရတယ္။ မေလာက္ေတာ့ hook ထည့္ေပါ့။
development length က သံေခ်ာင္းအတြက္စဥ္းစားတာဆိုေတာ့ compression steel အတြက္ ရွိမယ္ tension steel အတြက္ရွိမယ္။ ဒါကဘာအေပၚမူတည္လည္းဆိုရင္ ထားတဲ့သေဘာ၀အေပၚမွာမူတည္တယ္။ beam ဆိုရင္ သံေခ်ာင္းက tension member အျဖစ္ရွိျပီး column တိုင္မွာထားတဲ့သံေခ်ာင္းက်ေတာ့ compression member ပါ။ seismic ပါရင္ေတာ့ tension ၀င္ႏိုင္တယ္။
ခြဲျပီးစဥ္းစားပါ development length for tension & development length for compression ...
development length ကိုရွာတဲ့အဓိကအေၾကာင္းရင္းက ၂ ခုရွိပါတယ္။ hook လိုမလို စစ္ခ်င္တာရယ္ သံေခ်ာင္းဘယ္ေလာက္အရွည္ဆက္ရမလည္းဆိုတာရယ္ပါ။ သံေခ်ာငး္ဆက္မဲ့အလွ်ားကလည္း development ကေနသြားပါတယ္။
------------------------------
အျပင္မွာဒီအတိုင္းေလာင္းေနၾကတဲ့ ကြန္ကရစ္အမ်ားစုဟာ 1:2:4 ပါ။ f'c 2500 psi ၀န္းက်င္ရွိၾကျပီး ျမန္မာျပည္မွာရႏိုင္တဲ့သံေခ်ာင္းအမ်ားစုဟာ fy 40000 psi ရွိၾကတယ္။
ဒီလိုအေျခေနမွာဆိုရင္ေတာ့ development length for tension က
20 mm နဲ႔ သူ႔ထက္ငယ္ရင္ bar diameter ရဲ ႔ ၃၂ ဆ ပါ။ 32db
20 mm နဲ႔ သူ႔ထက္ၾကီးရင္ bar diameter ရဲ ႔ ၄၀ ဆ ပါ။ 40db
top bar ဆိုရင္ေတာ့ 1.3 နဲ႔ ထက္ေျမွာက္ရပါမယ္။ ဥပမာ ။
2500 psi conc , 40000 psi (22 mm top bar) အတြက္ဆိုရင္
40db=40 x 1.3 x 22 mm (mm ကို လက္မေျပာင္းခ်င္ရင္ 25.4 နဲ႔ စားပါ)
dev for compression အတြက္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီလို case မ်ိဳးမွာ 16 db ပါ။
modification factor ေတြနဲ႔ ထက္ေလွ်ာ့လို႔ရပါေသးတယ္။ As required / As provided ပါ။ ဒါေပမဲ့ structure မတြက္ရင္ မသိႏိုင္တာေၾကာင့္ ပိုေလွ်ာ့သြားမဲ့တူတူ safe ျဖစ္ေအာင္ အၾကမ္းတီးလိုက္ပါ။
----------------------------------
Hook အေနနဲ႔ေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ standard အေနနဲ႔ ၃ မ်ိဳးရွိပါတယ္။ 180 hook , 90 hook , 135 hook
135 ကေတာ့ seismic အတြက္ သံုးပါတယ္။
180 degree အတြက္ဆိုရင္ေတာ့ ဘယ္သံေခ်ာင္းဆိုဒ္မဆို ရွည္ထြက္ရမဲ့ အစြန္းက bar diameter ရဲ ႔ ၄ ဆ ရွိပါတယ္
90 degree ခ်ိဳးတဲ႔ hook အတြက္ဆိုရင္ အေျခေန ၂ မ်ိဳးရွိမယ္။ 16 mm အပါအ၀င္ သူ႔ထက္ငယ္ရင္ diameter ရဲ ႔ ၆ ဆပါ။ သူ႔ထက္ၾကီးရင္ေတာ့ ၁၂ ဆ ပါ။
90 ခ်ိဳးတဲ႔ အျပင္ဖက္ဆံုး column တိုင္ေတြမွာေတာ့ hook က အျပင္ဖက္ကေန clear cover အနည္းဆံုး ၂ လက္မ ရွိရပါမယ္။
က်ေတာ္က အသံုးမ်ားတာေတြကိုပဲ facebook ေပၚမွာ တင္တာျဖစ္လို႔ technical စာအုပ္တစ္အုပ္လိုေတာ့ ျပည့္ျပည့္စံုစုံမေရးထားပါဘူး။
က်ေတာ္ေျပာတာမမွားပါဘူး ဖတ္ျပိးျပီးတာမ်ိဳးမဟုတ္ပဲ မသိေသးရင္ လူရွိန္ေအာင္ အလြတ္က်တ္ထားၾကပါ။
Credit
Aung Hla Min Naing
Lashio Technological University
site engineer လက္စြဲ အပိုင္း(၂)
site engineer လက္စြဲ အပိုင္း(၂)
concrete cover and clear spacing of bars
cover ကိုထားရတဲ့အေၾကာင္းရင္းက ၃ ခုရွိပါတယ္။ ပထမတစ္ခုက သံေခ်ာင္းကို သံေခ်းမတတ္ေအာင္ ကာကြယ္ေပးခ်င္လို႔ပါ။ ဒုတိယအေၾကာင္းရင္းက အကယ္လို႔ သံေခ်ာင္းရဲ ႔ position လြဲသြားခဲ့ရင္ concrete နဲ႔ bond force ရေအာင္လို႔ပါ။ ဟုတ္ပါတယ္။ cover ဆိုတာ သံေခ်ာင္း center ကေနတိုင္းတာမဟုတ္ဘူး။ သံေခ်ာင္းရဲ ႔ အျပင္ဖက္ဆံုး လံုးပတ္အနားကေန တိုင္းတဲ့ distance ပါ။ အကယ္လို႔ cover မရွိရင္ သံေခ်ာင္းတစ္ခုလံုးေတာ့ ကြန္ကရစ္ ျမဳတ္ေနပါရဲ ႔ ။ သံဆင္တာလြဲသြားလို႔ ထိုးထြက္သြားရင္ သံေခ်ာင္းက အျပင္ဖက္ကို ေရာက္ျပီး bond က်သြားပါလိမ့္မယ္။ တတိယတစ္ခ်က္က အျမင္အရ ထိန္းခ်င္တာပါ ။ cover သာ ညီေနရင္ ပံုပန္း အျမင္အရလည္း တင့္တယ္တယ္။ cover ေကာင္းမေကာင္းက durability မွာေတာ္ေတ္ာေလးစကားေျပာတယ္။
သံေခ်ာင္းကေရထိရင္ သံေၾကးတက္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ေမးစရာရွိတာက ကြန္ကရစ္ ေလာင္းတဲ့အခ်ိန္မွာ သံုးထားတဲ့ေရကေကာ္သံေခ်းမတက္ဘူးလားေပါ့ ။ ပမာဏနဲ႔တယ္ေျပာရမယ္။ ကြန္ကရစ္ကြဲျပီဆိုရင္ အက္ကြဲေၾကာင္းေတြထဲကေန ေရေငြ႔၀င္ပါမယ္။ ေရနဲ႔ ေအာက္စီဂ်င္ေပါင္းျပီး သံေခ်းတက္ေစတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ cover က အေရးၾကီးပါတယ္။
concrete က ေျမနဲ႔ တိုက္ရိုက္ထိေတြ႔ ရမဲ့ေနရာမ်ိဳး ဥပမာ footing ေအာက္ေျခဆိုရင္ေတာ့ ၃ လက္မ အနည္းဆံုးထားသင့္တယ္။ အကယ္လို႔ footing ေအာက္မွာ 1:3:6 ကိုအၾကမ္းေလာင္းထားတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီထက္နဲနဲပါးပါးေလ်ာ့လို႔ရတာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ၂ လက္မထက္ေတာ့ မနဲရဘူး။
bar spacing ကိုသတ္မွတ္ထားခ်က္က အမ်ိဳးအမ်ိဳးျဖစ္နိုင္တယ္။ အေရးၾကီးဆံုးကေတာ့ သံေခ်ာင္းၾကပ္တာ မျဖစ္ေအာင္ပါ။ moment အရေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ သံေခ်ာင္းအနည္းအမ်ားနဲ႔မဆိုင္ဘူး။ steel cross sectional area နဲ႔ပဲဆိုင္တယ္။ ဥပမာ ဆိုဒ္ၾကီးတာ ၂ လံုးသံုးတာနဲ႔ ဆိုဒ္ေသးတာ ၄ လံုးသံုးတာက moment အရေတာ့ ok တယ္ေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ၾကီးတဲ့ သံလံုးေတြက development လိုအပ္ခ်က္မ်ားတယ္။ ေနာက္ျပီး bar splice ေနရာ၊ သံေခ်ာင္းဆက္တဲ့ေနရာေတြမွာ နဲနဲျပသနာရွိတယ္။ သူက သံလံုးၾကီးေတာ့ ကြန္ကရစ္က ဆြဲထားရတဲ့ အားက မ်ားတယ္။ တေနရာထဲမွာ စုျပီး ကြဲနိုင္တယ္။ သံေခ်ာင္းေသးေသးေလးေတြကို ေနရာအနွံ ထည့္လိုက္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ တစ္ေယာက္နဲနဲစီ မွ်ခံၾကမွာေပါ့။ ဒီလိုဆိုရင္ေတာ့ သံေခ်ာင္းၾကပ္တယ္ဆိုေပမဲ့ bond ေၾကာင့္ျဖစ္လာတဲ့ stress ေတြနဲ႔ မွ်တယ္။
တစ္လံုးနဲ႔တစ္လံုး အနည္းဆံုးေတာ့ ၁ လက္မ ေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္ ျခားထားရပါမယ္။ ဒါက ကြန္ကရစ္၀င္ဖို႔ ခ်န္ထားတာပါ ။
မွတ္ရလြယ္ေအာင္ က်ေတာ္ table ေလးေတြလုပ္ေပးထားပါတယ္။ ကယ္ဗ်ာ ... တစ္ပံုခ်င္းစီၾကည့္ရေအာင္ပါ ။ အားလံုးျပီးရင္ေတာ့ မုန္႔ေကၽြးပါ့မယ္။။။
Credit
Aung Hla Min Naing
Lashio Technological University
concrete cover and clear spacing of bars
cover ကိုထားရတဲ့အေၾကာင္းရင္းက ၃ ခုရွိပါတယ္။ ပထမတစ္ခုက သံေခ်ာင္းကို သံေခ်းမတတ္ေအာင္ ကာကြယ္ေပးခ်င္လို႔ပါ။ ဒုတိယအေၾကာင္းရင္းက အကယ္လို႔ သံေခ်ာင္းရဲ ႔ position လြဲသြားခဲ့ရင္ concrete နဲ႔ bond force ရေအာင္လို႔ပါ။ ဟုတ္ပါတယ္။ cover ဆိုတာ သံေခ်ာင္း center ကေနတိုင္းတာမဟုတ္ဘူး။ သံေခ်ာင္းရဲ ႔ အျပင္ဖက္ဆံုး လံုးပတ္အနားကေန တိုင္းတဲ့ distance ပါ။ အကယ္လို႔ cover မရွိရင္ သံေခ်ာင္းတစ္ခုလံုးေတာ့ ကြန္ကရစ္ ျမဳတ္ေနပါရဲ ႔ ။ သံဆင္တာလြဲသြားလို႔ ထိုးထြက္သြားရင္ သံေခ်ာင္းက အျပင္ဖက္ကို ေရာက္ျပီး bond က်သြားပါလိမ့္မယ္။ တတိယတစ္ခ်က္က အျမင္အရ ထိန္းခ်င္တာပါ ။ cover သာ ညီေနရင္ ပံုပန္း အျမင္အရလည္း တင့္တယ္တယ္။ cover ေကာင္းမေကာင္းက durability မွာေတာ္ေတ္ာေလးစကားေျပာတယ္။
သံေခ်ာင္းကေရထိရင္ သံေၾကးတက္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ေမးစရာရွိတာက ကြန္ကရစ္ ေလာင္းတဲ့အခ်ိန္မွာ သံုးထားတဲ့ေရကေကာ္သံေခ်းမတက္ဘူးလားေပါ့ ။ ပမာဏနဲ႔တယ္ေျပာရမယ္။ ကြန္ကရစ္ကြဲျပီဆိုရင္ အက္ကြဲေၾကာင္းေတြထဲကေန ေရေငြ႔၀င္ပါမယ္။ ေရနဲ႔ ေအာက္စီဂ်င္ေပါင္းျပီး သံေခ်းတက္ေစတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ cover က အေရးၾကီးပါတယ္။
concrete က ေျမနဲ႔ တိုက္ရိုက္ထိေတြ႔ ရမဲ့ေနရာမ်ိဳး ဥပမာ footing ေအာက္ေျခဆိုရင္ေတာ့ ၃ လက္မ အနည္းဆံုးထားသင့္တယ္။ အကယ္လို႔ footing ေအာက္မွာ 1:3:6 ကိုအၾကမ္းေလာင္းထားတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီထက္နဲနဲပါးပါးေလ်ာ့လို႔ရတာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ၂ လက္မထက္ေတာ့ မနဲရဘူး။
bar spacing ကိုသတ္မွတ္ထားခ်က္က အမ်ိဳးအမ်ိဳးျဖစ္နိုင္တယ္။ အေရးၾကီးဆံုးကေတာ့ သံေခ်ာင္းၾကပ္တာ မျဖစ္ေအာင္ပါ။ moment အရေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ သံေခ်ာင္းအနည္းအမ်ားနဲ႔မဆိုင္ဘူး။ steel cross sectional area နဲ႔ပဲဆိုင္တယ္။ ဥပမာ ဆိုဒ္ၾကီးတာ ၂ လံုးသံုးတာနဲ႔ ဆိုဒ္ေသးတာ ၄ လံုးသံုးတာက moment အရေတာ့ ok တယ္ေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ၾကီးတဲ့ သံလံုးေတြက development လိုအပ္ခ်က္မ်ားတယ္။ ေနာက္ျပီး bar splice ေနရာ၊ သံေခ်ာင္းဆက္တဲ့ေနရာေတြမွာ နဲနဲျပသနာရွိတယ္။ သူက သံလံုးၾကီးေတာ့ ကြန္ကရစ္က ဆြဲထားရတဲ့ အားက မ်ားတယ္။ တေနရာထဲမွာ စုျပီး ကြဲနိုင္တယ္။ သံေခ်ာင္းေသးေသးေလးေတြကို ေနရာအနွံ ထည့္လိုက္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ တစ္ေယာက္နဲနဲစီ မွ်ခံၾကမွာေပါ့။ ဒီလိုဆိုရင္ေတာ့ သံေခ်ာင္းၾကပ္တယ္ဆိုေပမဲ့ bond ေၾကာင့္ျဖစ္လာတဲ့ stress ေတြနဲ႔ မွ်တယ္။
တစ္လံုးနဲ႔တစ္လံုး အနည္းဆံုးေတာ့ ၁ လက္မ ေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္ ျခားထားရပါမယ္။ ဒါက ကြန္ကရစ္၀င္ဖို႔ ခ်န္ထားတာပါ ။
မွတ္ရလြယ္ေအာင္ က်ေတာ္ table ေလးေတြလုပ္ေပးထားပါတယ္။ ကယ္ဗ်ာ ... တစ္ပံုခ်င္းစီၾကည့္ရေအာင္ပါ ။ အားလံုးျပီးရင္ေတာ့ မုန္႔ေကၽြးပါ့မယ္။။။
Credit
Aung Hla Min Naing
Lashio Technological University
Sunday, February 4, 2018
Friday, February 2, 2018
Fire Protection for Steel Structures (2)
Building Regulations ေတြအရ အေဆာက္အအံုေတြ design လုပ္တဲ့အခါ မီးေလာင္ပါက အခ်ိန္ကာလ တစ္ခုအတြင္း မျပိဳႏိုင္ေအာင္နဲ႔ အေဆာက္အအံုမွာ ေနထိုင္သူေတြအတြက္ အႏၱရာယ္မွ လြတ္ေျမာက္ေအာင္ ထြက္ေျပးဖို႔ လံုေလာက္တဲ့ အခ်ိန္ရေစဖို႔ ထည့္သြင္း စဥ္းစားၾကရပါမယ္။
အေဆာက္အအံု တစ္ခု မီးေလာင္ကြ်မ္းတဲ့အခါ ျမင့္မားတဲ့ အပူခ်ိန္ကို (၁၀၀၀ ဒီဂရီ စင္တီဂရိတ္ခန္႔) အခ်ိန္တိုအတြင္း (မိနစ္ ၃၀ မွ မိနစ္ ၆၀ အတြင္း) ေရာက္ရွိႏိုင္ပါတယ္။ စမ္းသပ္မႈေတြအရ Heavy Loads ေတြ ခံေဆာင္ထားတဲ့ Steel Structural Members ေတြဟာ မီးေလာင္တဲ့အခ်ိန္မွာ အပူခ်ိန္ ၅၅၀ ဒီဂရီ စင္တီဂရိတ္ကို ေရာက္ရွိခ်ိန္မွာ ခံႏို္င္ရည္အား ၄၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ ဆံုးရွံဳးသြားျပီး အပူခ်ိန္ ဆက္လက္ ျမင့္တက္လာတဲ့အခါ ပိုမိုလွ်င္ျမန္စြာပဲ ခံႏိုင္ရည္ ေလ်ာ့နည္းဆံုးရွံဳးသြားႏိုင္တာ ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ (တကယ္လို႔သာ သင့္ေတာ္တဲ့ Fire proofing မျပဳလုပ္ထားခဲ့ပါက Steel Structural building တစ္ခုဟာ မီးေလာင္တဲ့အခါ အခ်ိန္တိုအတြင္း ျပိဳက် ပ်က္စီးသြားႏိုင္ပါတယ္) ေအာက္က ပံုကို ၾကည့္ပါ။
ဒီေတာ့ မီးေလာင္တဲ့အခါ Structural Steel Members ေတြခံေဆာင္နိုင္ရည္ မေလ်ာ့နည္းသြားေစဖို႔ ွSteel ေတြမွာ အပူခ်ိန္ ျမင့္တက္လာမႈကေန အကာအကြယ္ ေပးထားဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ Steel member ေတြကို Concrete ေလာင္းေပးျခင္းျဖင့္ ၎၊ Fire boards မ်ားျဖင့္ အကာအကြယ္ ေပးျခင္းအားျဖင့္ ၎၊ မီးဒါဏ္ ကာကြယ္ႏိုင္တဲ့ vermiculite, Intumescent Paint စတဲ့ေဆးမ်ား သုတ္လိမ္းေပးျခင္းအားျဖင့္၎၊ မီးအပူခ်ိန္နဲ႔ တိုက္ရိုက္ထိေတြ႕မႈမွ အကာအကြယ္ေပးျခင္းကို လုပ္ေဆာင္ေပးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
ဒီပံုေတြက Fire Protection လုပ္ထားတဲ့ နည္းစနစ္ ပံုေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
Structural Steel members ေတြကို Vermiculite သို႔မဟုတ္ Intumescent Paint ေတြနဲ႔ Fire proofing ျပဳလုပ္ေပးရာမွာ Steel member ရဲ႕ Section factor အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈကို ထည့္သြင္း စဥ္းစားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ Section Factor ဆိုတာက မီးအပူခ်ိန္ ခံရတဲ့ မ်က္ႏွာျပင္ ဧရိယာ စုစုေပါင္းကို တစ္ယူနစ္ အလ်ားမွာရွိတဲ့ ထုထည္ျဖင့္ စားျခင္းျဖင့္ ရရွိပါမယ္။
တနည္းအားျဖင့္ဆိုေသာ္ Section Factor = A / V ျဖစ္ျပီး unit က m-1 ျဖစ္ပါတယ္။
(အရင္ BS Code မွာ Section Factor ကို Heated Perimeter ကို Area ျဖင့္ စားျခင္းျဖင့္ တြက္ယူပါတယ္။ Section Factor = Hp / A ျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္နည္းနဲ႔တြက္တြက္ အေျဖတူတူသာ ရရွိပါမယ္)
ဥပမာအားျဖင့္ဆိုေသာ္ Thickness ထူတဲ့ steel member နဲ႔ ပါးတဲ့ Steel member တို႔ မီးအပူခ်ိန္ ခံရတဲ့အခါ ပါးတဲ့ Steel member က ပ်က္စီးမႈ ပိုမိုျမန္ဆန္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ Thickness ပါးတဲ့ Steel member ကို Fire proofing coating သုတ္တဲ့အခါ ပိုျပီး ထူထူ သုတ္လိမ္းဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ေအာက္ကပံုက Section Factor ကို သရုပ္ျပတဲ့ ပံုျဖစ္ပါတယ္။
Fire proofing သုတ္ေဆးေတြကို Fire rating (ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ မီးေလာင္ဒါဏ္
ခံႏိုင္မႈ လုိအပ္သလဲဆိုတာ) နဲ႔ Section Factor ကို လိုက္ျပီး ဘယ္ေလာက္အထူ
သုတ္လိမ္းရမယ္ဆိုတာ ထုတ္လုပ္သူက လက္ေတြ႕စမ္းသပ္မႈေတြ ျပဳလုပ္ျပီး Technical
Data sheet ေတြမွာ ေဖၚျပေလ့ ရွိၾကပါတယ္။ Fire proofing paint ေတြ
သံုးတဲ့အခါ ဒီ information ေတြ ေလ့လာသိရွိထားဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ေအာက္က ပံုက
Vermiculite Spray Fire proofing အမ်ဳိးအစား တစ္ခုအတြက္ သက္ဆိုင္ရာ
Fire-resistance rating ေတြနဲ႔ Section Factor ေတြအလိုက္ သုတ္လိမ္းရမယ့္
ေဆးရဲ႕ thickness ကို ေဖၚျပထားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ဒီ မွတ္စုတိုမွာ ပါ၀င္တဲ့ data ေတြကို Association for Specialist Fire Protection အဖြဲ႕အစည္းက ထုတ္ေ၀တဲ့ Fire protection for structural steel in building (yellow book) ဆိုတဲ့ handbook ကေန ရယူပါတယ္။ ဒီစာအုပ္ကို ေလ့လာခ်င္ရင္ ဒီလင့္မွာ ေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။
ဒါက ကြ်န္ေတာ္ အရင္က ေရးခဲ့ဖူးတဲ့ Steel Structure ေတြရဲ႕ Fire Protection နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ မွတ္စုတိုတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ https://www.facebook.com/notes/aung...
ေက်းဇူးတင္ပါတယ္
Credit
ေအာင္ဆုျမတ္
8 Dec 2015
Fire Protection for Steel Structures
6:44:00 AM
No comments
ကြ်န္ေတာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ
ယခုအခါ Steel Structure ေတြ အသံုးျပဳမႈ တျဖည္းျဖည္း က်ယ္ျပန္႔
မ်ားျပားလာတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ Steel Structure ေတြ တည္ေဆာက္ရာမွာ အေရးပါျပီး
ထည့္သြင္းစဥ္းစားသင့္တဲ့ Fire Protection/ Fire Proofing နဲ႔ ပတ္သက္ျပီး
ဂ်ဴနီယာ အင္ဂ်င္နီယာ ညီငယ္ ညီမငယ္ေတြ ဗဟုသုတရေစဖို႔ တင္ျပ
ေရးသားလိုက္ပါတယ္။
Figure 1
Steel Structure တစ္ခု အတြက္ မီးေဘးကာကြယ္ေရးစနစ္ (Fire Protection) ဆိုတာကေတာ့ မီးေဘးအႏၱရာယ္ေၾကာင့္ Steel Structure တစ္ခု Structural Failure မျဖစ္ေစဖို႔ ၾကိဳတင္လုပ္ေဆာင္ေပးရမယ့္ ကာကြယ္ေရးစနစ္မ်ားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ Steel ဆိုတာက သာမန္ အခန္းအပူခ်ိန္မွာ အလြန္မာေက်ာေပမယ့္ ျမင့္မားတဲ့ အပူခ်ိန္ကို ခံရတဲ့အခါ အလြန္ကို ေပ်ာ့ေျပာင္းသြားပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ပဲ သံေခ်ာင္းတစ္ေခ်ာင္းကို အပူေပးျပီး လြယ္ကူစြာနဲ႔ ေကြးလို႔ဆန္႔လုိ႔ ရတာပါ။ ထို႔နည္းတူစြာပဲ Steel Structure Building တစ္ခုမွာလဲ မီးေလာင္တဲ့အခါ Steel နဲ႔လုပ္ထားတဲ့ Beam, Column စတဲ့ Structural Elements ေတြဟာ ျပင္းထန္တဲ့ အပူခ်ိန္ကို ခံစားရပါတယ္။ အဲဒီလို ျပင္းထန္တဲ့ အပူရွိန္ခံစားရတဲ့အခါ Material Properties ေတြေျပာင္းသြားျပီး ေပ်ာ့ေျပာင္းသြားတဲ့အတြက္ သူခံေဆာင္ေနရတဲ့ Load ေတြကို ခံေဆာင္ႏိုင္ျခင္းမရွိေတာ့ပဲ အေဆာက္အအံု ပ်က္စီးျပိဳက်မႈ ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ Steel နဲ႔ လုပ္ထားတဲ့ အထပ္ျမင့္ အေဆာက္အဦေတြရဲ႕ ေအာက္ဘက္အထပ္ေတြမွာ မီးေလာင္မႈျဖစ္ပြားျပီး Steel Column တိုင္ေတြမွာ ျပင္းထန္တဲ့ အပူခ်ိန္ျဖစ္လာခဲ့ရင္ အဲဒီ Steel Column ေတြဟာ ေပ်ာ့ေျပာင္းသြားျပီး သူထမ္းေဆာင္ေနရတဲ့ အေပၚပိုင္း အထပ္ေတြရဲ႕ အေလး၀န္ကို မထမ္းေဆာင္ႏိုင္ေတာ့တဲ့အခါ အေဆာက္အဦ ျပိဳက်ပ်က္စီးမႈ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။
ေအာက္ကပံုက အပူနဲ႔ ထိေတြ႔တဲ့အခါ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ Column တစ္ေခ်ာင္းရဲ႕ Behavior ပံု ျဖစ္ပါတယ္။
Figure 2 Column Under Fire
မီးေလာင္မႈေၾကာင့္ Structural Failure ျဖစ္ေပၚခဲ့ျပီး ျပိဳက်ခဲ့ရတဲ့ အေဆာက္အအံုတစ္ခုကေတာ့ WTC 7 အေဆာက္အအံုပါ။
Figure 3 WTC 7 Before and After
47 ထပ္ျမင့္တဲ့ အဲဒီ အေဆာက္အအံုဟာ 2001 ခုႏွစ္ World Trade Centre တိုက္ခိုက္ခံခဲ့ရတဲ့ အခ်ိန္မွာ ျဖစ္လာခဲ့တဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲ မီးေလာင္မႈတစ္ခုထဲေၾကာင့္ ျပိဳက် ပ်က္စီးခဲ့ရပါတယ္။
Figure 4a WTC 7 Structural Failure Due to Fire
Figure 4b Structural Failure Due to Fire
WTC7 ရဲ႕ ျပိဳက်ရမႈ အေၾကာင္းအရင္း အျပည့္အစံု Report ကို ဒီလင့္မွာ ေဒါင္းလုဒ္ယူျပီး ေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။ http://www.nist.gov/customcf/get_pdf.cfm?pub_id=861610
Steel Structure ေတြရဲ႕ Fire Protection နဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ႏိုင္ငံတကာ Building Code ေတြမွာ Fire Code ေတြထည့္သြင္းေရးဆြဲထားသလို လိုက္နာေဆာင္ရြက္ၾကရပါတယ္။ Steel Structure ေတြအတြက္ Fire Protection Method ေတြလဲ မ်ားစြာရွိသလို အဆင္ေျပရာကို ေရြးခ်ယ္ အသံုးျပဳရပါတယ္။ ေအာက္ကပံုကေတာ့ Steel Structural Elements (Beams & Columns) ေတြရဲ႕ တည္ေဆာက္ပံုအေျခအေနအရ မီးဒါဏ္ ခံႏိုင္ရည္ကို ေဖၚျပထားတဲ့ ဇယား ျဖစ္ပါတယ္။
Figure 5 Fire Resistance of Structural Elements
ဒီပံုအရဆိုရင္ Steel Column နဲ႔ Steel Beam ေတြကို မည္သည့္နည္းလမ္းႏွင့္မွ် Protection မလုပ္ထားပါက ခံႏိုင္ရည္ ၁၅ မိနစ္သာ ရွိတာကို ေတြ႔ရမွာပါ။
ေအာက္ကပံုက စင္ကာပူ Fire Code က ထုတ္ႏႈတ္ထားတဲ့ Minimum Period of Fire Resistance ဇယား ျဖစ္ပါတယ္။
Figure 6 Minimum Period of Fire Resistance
Code သတ္မွတ္ခ်က္အတိုင္း Minimum Period of Fire Resistance ရေစဖို႔ Steel Structural Elements ေတြကို Fire Proofing လုပ္ေပးဖို႔ လုိအပ္ပါတယ္။
Fire Proofing Methods ေတြအေနနဲ႔ Column ေတြကို Concrete Encasement (ကြန္ကရစ္ေလာင္းေပးျခင္း)၊ Column နဲ႔ Beam ေတြကို Fire Board ေတြကပ္ေပးျခင္း၊ Fire Proofing Material မ်ားသုတ္လိမ္းေပးျခင္း စတဲ့ နည္းလမ္းေတြ အသံုးျပဳျပီး လိုအပ္တဲ့ Fire Resistance ရေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။
ဒီပံုက Fire Board ေတြကပ္ထားတဲ့ပံုပါ။
Figure 7 Fire Boards
Ceiling ေတြထဲမွာ ေပ်ာက္သြားမယ့္ Beam စတဲ့ Structural Members ေတြကို Vermiculite သုတ္လိမ္းေပးလို႔ရပါတယ္။ ေအာက္ကပံုက Vermiculite သုတ္လိမ္းေနတဲ့ပံုေတြပါ။
Figure 8 Spraying Vermiculite Fire Proofing
Figure 9 Steel Members Cover with Vermiculite
Exposed Structural Elements ေတြအတြက္ေတာ့ Fire Proofing Paint ျဖစ္တဲ့ intumescent Paint ကိုအသံုးျပဳႏုိင္ပါတယ္။ Intusement Paint ဆိုတာက အပူနဲ႔ ထိေတြ႔တဲ့အခါ ပြလာျပီး Base Material ဆီကို အပူမကူးေျပာင္းေအာင္ ကာကြယ္ေပးတဲ့ သုတ္ေဆးတစ္မ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္။ Vermiculite ထက္ ကုန္က်စရိတ္ ပိုမ်ားပါတယ္။
Figure 10 Fire Proofing Paint
Figure 11 Intumescent Paint Exposed to Heat
အခ်ဳပ္အားျဖင့္ဆိုေသာ္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ Steel Structure ေတြ အသံုးမ်ားလာေပမယ့္လည္း Structural Fire Protection အတြက္ အေလးထားမႈ အားနည္းေနေသးတာေတြ႔ရပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔လို အင္ဂ်င္နီယာ ေလာကသားေတြအေနနဲ႔ လူတို႔ရဲ႕ အသက္ အိုးအိမ္ စည္းစိမ္ေတြအတြက္ အေရးပါတဲ့ Steel Structure ေတြရဲ႕ Structural Fire Protections ေတြကို အေလးထားေဆာင္ရြက္ ႏိုင္ေစဖို႔ ဆႏၵျပဳလိုက္ပါတယ္။
Credit
Aung Hsu Myat
20 Feb 2015
ဒါက စင္ကာပူက Fire Code ပါ https://www.scdf.gov.sg/content/scdf_internet/en/building-professionals/publications_and_circulars/fire-code-2013.html
Structural Fire Precaution Measures ေတြနဲ႔ Fire Fighting System ေတြရဲ႕ requirements ေတြကို ေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။
Auto Sprinkler system ေတြတပ္ဆင္ဖို႔အတြက္ဆိုရင္ Pipe line ေတြ, Pump ေတြနဲ႔ Water Storage Tank ေတြလိုအပ္ပါတယ္။ စင္ကာပူမွာ Commercial Building ေတြမွာပဲ တပ္ဆင္တာ ေတြ႔ရပါတယ္။
Figure 1
Steel Structure တစ္ခု အတြက္ မီးေဘးကာကြယ္ေရးစနစ္ (Fire Protection) ဆိုတာကေတာ့ မီးေဘးအႏၱရာယ္ေၾကာင့္ Steel Structure တစ္ခု Structural Failure မျဖစ္ေစဖို႔ ၾကိဳတင္လုပ္ေဆာင္ေပးရမယ့္ ကာကြယ္ေရးစနစ္မ်ားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ Steel ဆိုတာက သာမန္ အခန္းအပူခ်ိန္မွာ အလြန္မာေက်ာေပမယ့္ ျမင့္မားတဲ့ အပူခ်ိန္ကို ခံရတဲ့အခါ အလြန္ကို ေပ်ာ့ေျပာင္းသြားပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ပဲ သံေခ်ာင္းတစ္ေခ်ာင္းကို အပူေပးျပီး လြယ္ကူစြာနဲ႔ ေကြးလို႔ဆန္႔လုိ႔ ရတာပါ။ ထို႔နည္းတူစြာပဲ Steel Structure Building တစ္ခုမွာလဲ မီးေလာင္တဲ့အခါ Steel နဲ႔လုပ္ထားတဲ့ Beam, Column စတဲ့ Structural Elements ေတြဟာ ျပင္းထန္တဲ့ အပူခ်ိန္ကို ခံစားရပါတယ္။ အဲဒီလို ျပင္းထန္တဲ့ အပူရွိန္ခံစားရတဲ့အခါ Material Properties ေတြေျပာင္းသြားျပီး ေပ်ာ့ေျပာင္းသြားတဲ့အတြက္ သူခံေဆာင္ေနရတဲ့ Load ေတြကို ခံေဆာင္ႏိုင္ျခင္းမရွိေတာ့ပဲ အေဆာက္အအံု ပ်က္စီးျပိဳက်မႈ ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ Steel နဲ႔ လုပ္ထားတဲ့ အထပ္ျမင့္ အေဆာက္အဦေတြရဲ႕ ေအာက္ဘက္အထပ္ေတြမွာ မီးေလာင္မႈျဖစ္ပြားျပီး Steel Column တိုင္ေတြမွာ ျပင္းထန္တဲ့ အပူခ်ိန္ျဖစ္လာခဲ့ရင္ အဲဒီ Steel Column ေတြဟာ ေပ်ာ့ေျပာင္းသြားျပီး သူထမ္းေဆာင္ေနရတဲ့ အေပၚပိုင္း အထပ္ေတြရဲ႕ အေလး၀န္ကို မထမ္းေဆာင္ႏိုင္ေတာ့တဲ့အခါ အေဆာက္အဦ ျပိဳက်ပ်က္စီးမႈ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။
ေအာက္ကပံုက အပူနဲ႔ ထိေတြ႔တဲ့အခါ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ Column တစ္ေခ်ာင္းရဲ႕ Behavior ပံု ျဖစ္ပါတယ္။
Figure 2 Column Under Fire
မီးေလာင္မႈေၾကာင့္ Structural Failure ျဖစ္ေပၚခဲ့ျပီး ျပိဳက်ခဲ့ရတဲ့ အေဆာက္အအံုတစ္ခုကေတာ့ WTC 7 အေဆာက္အအံုပါ။
Figure 3 WTC 7 Before and After
47 ထပ္ျမင့္တဲ့ အဲဒီ အေဆာက္အအံုဟာ 2001 ခုႏွစ္ World Trade Centre တိုက္ခိုက္ခံခဲ့ရတဲ့ အခ်ိန္မွာ ျဖစ္လာခဲ့တဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲ မီးေလာင္မႈတစ္ခုထဲေၾကာင့္ ျပိဳက် ပ်က္စီးခဲ့ရပါတယ္။
Figure 4a WTC 7 Structural Failure Due to Fire
Figure 4b Structural Failure Due to Fire
WTC7 ရဲ႕ ျပိဳက်ရမႈ အေၾကာင္းအရင္း အျပည့္အစံု Report ကို ဒီလင့္မွာ ေဒါင္းလုဒ္ယူျပီး ေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။ http://www.nist.gov/customcf/get_pdf.cfm?pub_id=861610
Steel Structure ေတြရဲ႕ Fire Protection နဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ႏိုင္ငံတကာ Building Code ေတြမွာ Fire Code ေတြထည့္သြင္းေရးဆြဲထားသလို လိုက္နာေဆာင္ရြက္ၾကရပါတယ္။ Steel Structure ေတြအတြက္ Fire Protection Method ေတြလဲ မ်ားစြာရွိသလို အဆင္ေျပရာကို ေရြးခ်ယ္ အသံုးျပဳရပါတယ္။ ေအာက္ကပံုကေတာ့ Steel Structural Elements (Beams & Columns) ေတြရဲ႕ တည္ေဆာက္ပံုအေျခအေနအရ မီးဒါဏ္ ခံႏိုင္ရည္ကို ေဖၚျပထားတဲ့ ဇယား ျဖစ္ပါတယ္။
Figure 5 Fire Resistance of Structural Elements
ဒီပံုအရဆိုရင္ Steel Column နဲ႔ Steel Beam ေတြကို မည္သည့္နည္းလမ္းႏွင့္မွ် Protection မလုပ္ထားပါက ခံႏိုင္ရည္ ၁၅ မိနစ္သာ ရွိတာကို ေတြ႔ရမွာပါ။
ေအာက္ကပံုက စင္ကာပူ Fire Code က ထုတ္ႏႈတ္ထားတဲ့ Minimum Period of Fire Resistance ဇယား ျဖစ္ပါတယ္။
Figure 6 Minimum Period of Fire Resistance
Code သတ္မွတ္ခ်က္အတိုင္း Minimum Period of Fire Resistance ရေစဖို႔ Steel Structural Elements ေတြကို Fire Proofing လုပ္ေပးဖို႔ လုိအပ္ပါတယ္။
Fire Proofing Methods ေတြအေနနဲ႔ Column ေတြကို Concrete Encasement (ကြန္ကရစ္ေလာင္းေပးျခင္း)၊ Column နဲ႔ Beam ေတြကို Fire Board ေတြကပ္ေပးျခင္း၊ Fire Proofing Material မ်ားသုတ္လိမ္းေပးျခင္း စတဲ့ နည္းလမ္းေတြ အသံုးျပဳျပီး လိုအပ္တဲ့ Fire Resistance ရေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။
ဒီပံုက Fire Board ေတြကပ္ထားတဲ့ပံုပါ။
Figure 7 Fire Boards
Ceiling ေတြထဲမွာ ေပ်ာက္သြားမယ့္ Beam စတဲ့ Structural Members ေတြကို Vermiculite သုတ္လိမ္းေပးလို႔ရပါတယ္။ ေအာက္ကပံုက Vermiculite သုတ္လိမ္းေနတဲ့ပံုေတြပါ။
Figure 8 Spraying Vermiculite Fire Proofing
Figure 9 Steel Members Cover with Vermiculite
Exposed Structural Elements ေတြအတြက္ေတာ့ Fire Proofing Paint ျဖစ္တဲ့ intumescent Paint ကိုအသံုးျပဳႏုိင္ပါတယ္။ Intusement Paint ဆိုတာက အပူနဲ႔ ထိေတြ႔တဲ့အခါ ပြလာျပီး Base Material ဆီကို အပူမကူးေျပာင္းေအာင္ ကာကြယ္ေပးတဲ့ သုတ္ေဆးတစ္မ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္။ Vermiculite ထက္ ကုန္က်စရိတ္ ပိုမ်ားပါတယ္။
Figure 10 Fire Proofing Paint
Figure 11 Intumescent Paint Exposed to Heat
အခ်ဳပ္အားျဖင့္ဆိုေသာ္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ Steel Structure ေတြ အသံုးမ်ားလာေပမယ့္လည္း Structural Fire Protection အတြက္ အေလးထားမႈ အားနည္းေနေသးတာေတြ႔ရပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔လို အင္ဂ်င္နီယာ ေလာကသားေတြအေနနဲ႔ လူတို႔ရဲ႕ အသက္ အိုးအိမ္ စည္းစိမ္ေတြအတြက္ အေရးပါတဲ့ Steel Structure ေတြရဲ႕ Structural Fire Protections ေတြကို အေလးထားေဆာင္ရြက္ ႏိုင္ေစဖို႔ ဆႏၵျပဳလိုက္ပါတယ္။
Credit
Aung Hsu Myat
20 Feb 2015
ဒါက စင္ကာပူက Fire Code ပါ https://www.scdf.gov.sg/content/scdf_internet/en/building-professionals/publications_and_circulars/fire-code-2013.html
Structural Fire Precaution Measures ေတြနဲ႔ Fire Fighting System ေတြရဲ႕ requirements ေတြကို ေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။
Auto Sprinkler system ေတြတပ္ဆင္ဖို႔အတြက္ဆိုရင္ Pipe line ေတြ, Pump ေတြနဲ႔ Water Storage Tank ေတြလိုအပ္ပါတယ္။ စင္ကာပူမွာ Commercial Building ေတြမွာပဲ တပ္ဆင္တာ ေတြ႔ရပါတယ္။
Causes of Formwork Failures (5)
Causes of Formwork Failures (5)
Pull Man Mandalay Hotel, Mingalar Mandalay Project
မဂၤလာမႏၱေလး အိမ္ယာစီမံကိန္းက Pullman hotel ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းခြင္မွာ ကြန္ကရစ္ေလာင္းတုန္း ေထာက္ထားတဲ့ ျငမ္းေတြ (Falsework, Formwork) ေတြ ၿပိဳၾကတဲ့အေၾကာင္းကို ဆက္ေရးပါမယ္။
ျဖစ္ရတဲ့အေၾကာင္းရင္းကို လက္ေတြ႕စမ္းသပ္ခ်က္ေတြမပါ visual အျမင္နဲ႔ မ်က္ျမင္ေတြ႔ရွိခ်က္ေတြကေနပဲ ေရးတာျဖစ္ပါတယ္။ တာဝန္ရွိသူေတြနဲ႔ မ်က္ျမင္သက္ေသေတြကို ေမးျမန္းထားတာေတြလဲ မပါပါ။ ေနာက္ မိမိတစ္ဦးတည္းရဲ႕ အျမင္ကိုသာ ေဖာ္ျပတာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း ႀကိဳတင္ေျပာလိုပါတယ္။
ေလာေလာဆယ္ေတာ့ Powerpoint လုပ္ထားတဲ့ slide ထဲက ပံုေတြကို တင္ေပးလိုက္ပါတယ္။ ေနာက္အခ်ိန္ရမွ ပံုေတြကို edit လုပ္ၿပီးရွင္းလင္းခ်က္ေရးေပးပါမယ္။ အဲ့ၾကရင္ တပံုခ်င္း ေထာက္ၾကည့္ၿပီး ရွင္းလင္းခ်က္ကို ဖတ္ႏိုင္ပါမယ္။
credit
(ဗိုလ္ဗိုလ္ေက်ာ္)
Flat slab ထုက 650mm (2') ပါ။ ပံုမွာ 350mm ဆိုၿပီး Typing မွားသြားပါတယ္
Flat slab ထုက 2' Formwork ေထာက္ရမယ့္အျမင့္က 9.25m ေပ30 ေလာက္ပါ။ ဒါက ပံုမွန္လုပ္ရိုးလုပ္စဥ္ လုပ္ေနၾက ႀကံဳေနၾက Structure မဟုတ္ပါ။ ဒါမ်ိဳး case မွာ Formwork design က အေရးပါပါတယ္။
ဖို႔ေျမေပၚကို 4"x4" တံုးေတြခံၿပီးေထာက္ထားပါတယ္ ။ ဒါကို bad practice တခုအေနနဲ႔ ေဖာ္ျပတာသာျဖစ္ပါတယ္။ Settlement က်ြံ႕တဲ့အရိပ္အေယာင္ေတာ့ မေတြ႔မိပါ။
Pull Man Mandalay Hotel, Mingalar Mandalay Project
မဂၤလာမႏၱေလး အိမ္ယာစီမံကိန္းက Pullman hotel ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းခြင္မွာ ကြန္ကရစ္ေလာင္းတုန္း ေထာက္ထားတဲ့ ျငမ္းေတြ (Falsework, Formwork) ေတြ ၿပိဳၾကတဲ့အေၾကာင္းကို ဆက္ေရးပါမယ္။
ျဖစ္ရတဲ့အေၾကာင္းရင္းကို လက္ေတြ႕စမ္းသပ္ခ်က္ေတြမပါ visual အျမင္နဲ႔ မ်က္ျမင္ေတြ႔ရွိခ်က္ေတြကေနပဲ ေရးတာျဖစ္ပါတယ္။ တာဝန္ရွိသူေတြနဲ႔ မ်က္ျမင္သက္ေသေတြကို ေမးျမန္းထားတာေတြလဲ မပါပါ။ ေနာက္ မိမိတစ္ဦးတည္းရဲ႕ အျမင္ကိုသာ ေဖာ္ျပတာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း ႀကိဳတင္ေျပာလိုပါတယ္။
ေလာေလာဆယ္ေတာ့ Powerpoint လုပ္ထားတဲ့ slide ထဲက ပံုေတြကို တင္ေပးလိုက္ပါတယ္။ ေနာက္အခ်ိန္ရမွ ပံုေတြကို edit လုပ္ၿပီးရွင္းလင္းခ်က္ေရးေပးပါမယ္။ အဲ့ၾကရင္ တပံုခ်င္း ေထာက္ၾကည့္ၿပီး ရွင္းလင္းခ်က္ကို ဖတ္ႏိုင္ပါမယ္။
credit
(ဗိုလ္ဗိုလ္ေက်ာ္)
Flat slab ထုက 650mm (2') ပါ။ ပံုမွာ 350mm ဆိုၿပီး Typing မွားသြားပါတယ္
Flat slab ထုက 2' Formwork ေထာက္ရမယ့္အျမင့္က 9.25m ေပ30 ေလာက္ပါ။ ဒါက ပံုမွန္လုပ္ရိုးလုပ္စဥ္ လုပ္ေနၾက ႀကံဳေနၾက Structure မဟုတ္ပါ။ ဒါမ်ိဳး case မွာ Formwork design က အေရးပါပါတယ္။
ဖို႔ေျမေပၚကို 4"x4" တံုးေတြခံၿပီးေထာက္ထားပါတယ္