သဘာ၀တရားႀကီးရဲ ့ ရာသီဥတုဒါဏ္ေတြေၾကာင့္ တိုက္စားခံရ သယ္ယူခံရ အနယ္က်ခံရႏွင့္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာအၾကာ ေက်ာက္သားေတြ ဘ၀ကေန ေနာက္ဆုံးမွာ သဲျဖစ္လာတာပါ။
အဓိကအားျဖင့္ silica ( silicon dioxide, SiO2 ) ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
သဲကို သဘာ၀အတိုင္း ရရွိႏိုင္တာအေပၚ မူတည္ၿပီး ၃မ်ိဳး ရွိပါတယ္။
Pit sand တြင္းသဲ
River sand ျမစ္သဲ
Sea sand ပင္လယ္သဲ တို ့ ျဖစ္ပါတယ္။
တြင္းသဲ ဆိုတာက ကုန္းတြင္းပိုင္းမွာ သဘာ၀အတိုင္း သဲထြက္ရွိတဲ့ ေနရာမွာ တူးၿပီး ထုတ္လုပ္တဲ့ သဲပါ။ ကုန္းတြင္းသဲမို ့လို ့ ဆားဓါတ္ကင္းစင္ပါတယ္။ sharp angular grain ပါ။ ဒါေပမယ့္ ကုန္းတြင္းပိုင္းမို ့ clay ေျမေစး organic materials စတာေတြ မပါေအာင္ ဂရုျပဳရပါတယ္။
ျမစ္သဲကေတာ့ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းေတြ အတြက္ အမ်ားဆုံး သုံးေနတဲ့ သဲအမ်ိဳးအစားပါ။ fine rounded grain ပါ။ စီးဆင္းေနတဲ့ေရေတြ တိုက္စားမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမစ္ကမ္းစပ္ သို ့မဟုတ္ ျမစ္ၾကမ္းျပင္ကေန ရယူပါတယ္။ ေရထဲကမို ့လို ့ clean condition ျဖစ္ပါတယ္။ အေရာင္က အျဖဴေရာင္ ျဖစ္ပါတယ္။
ပင္လယ္သဲကေတာ့ ပင္လယ္ကမ္းစပ္ေတြကေန ပင္လယ္ၾကမ္းျပင္ကေန ရယူပါတယ္။ အေရာင္က အညိဳေရာင္ပါ။ သူလဲ fine rounded grain ပါပဲ။ ပင္လယ္ထဲကမို ့လို ့ ဆားဓါတ္ပါပါတယ္။ ဆားဓါတ္ပါလို ့ ေလထုထဲက moisture ကို စုပ္ယူပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ အစိုျပန္တာ ေဆြးေျမ့တာမ်ိဳး ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ အေဆာက္အအုံတည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ အသုံးျပဳေလ့ မရွိပါဘူး။ land fill လိုေနရာမ်ိဳးေတြမွာ သုံးပါတယ္။
အရြယ္အစားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး
Fine sand
Coarse sand
Gravelly sand ဆိုၿပီး သဲကို ၃မ်ိဳး ခြဲပါတယ္။
1.5875 mm sieve ေအာက္က်တဲ့ သဲကို fine sand လို ့ ေခၚပါတယ္။ ႏူးညံ့လို ့ platering အေခ်ာကိုင္ျခင္းလုပ္ငန္းမွာ သုံးပါတယ္။ ဒီမွာေတာ့ သဲႏုလို ့ ေခၚပါမယ္။
3.175 mm sieve ေအာက္က်တဲ့ သဲကို coarse sand လို ့ေခၚပါတယ္။ အုတ္စီတဲ့လုပ္ငန္းမွာ သုံးပါတယ္။
7.62 mm sieve ေအာက္ကတဲ့ သဲကို gravelly sand လို ့ ေခၚပါတယ္။ ကြန္ကရစ္လုပ္ငန္းေတြမွာ သုံးပါတယ္။
Coarse sand ႏွင့္ gravelly sand ကို ဒီမွာေတာ့ သဲၾကမ္းလို ့ ေခၚပါမယ္။
Grading of sand ပါ၀င္အရြယ္အစား အမ်ိဳးခြဲျခင္းအရ သဲကို ဇုန္ ၄ခုခြဲပါတယ္။
10mm, 4.75mm, 2.36mm, 1.18mm, 600 micron, 300 micron, 150 micron sieve ေတြမွာ % passing အရ Zone I, Zone II, Zone III, Zone IV ဆိုၿပီး ခြဲတာပါ။
ဥပမာအားျဖင့္ သက္ဆိုင္ရာ sieve ေတြအလိုက္ Zone I သဲက % အားျဖင့္ 100, 90-100, 60-95, 30-70, 15-34, 5-20, 0-10 ဆိုၿပီး ရွိပါတယ္။
ေနာက္ဆုံးထုတ္ထားတဲ့ 2014 Yellow Book မွာ Grade 20 Grade 25 Grade 30 Reinforced Concrete မွာ Sand (Zone IV) လို ့ ဆိုထားပါတယ္။
Finest modulus ႏွင့္ silt content ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး construction work ေတြကို ခြဲထားပါေသးတယ္။
Brick work အုတ္စီလုပ္ငန္းေတြအတြက္ finest modulus 1.2 to 1.5 ရွိရမွာျဖစ္ၿပီး silt content က 4% မေက်ာ္ရပါဘူး။
Platering အေခ်ာကိုင္လုပ္ငန္းအတြက္ finest modulus 1.5 ေက်ာ္ရမွာ ျဖစ္ၿပီး silt content က 4% မေက်ာ္ရပါဘူး။
Concrete work ကြန္ကရစ္လုပ္ငန္းေတြအတြက္ finest modulus 2.5 to 3.5 ရွိရမွာျဖစ္ၿပီး silt content က 4% မေက်ာ္ရပါဘူး။
Silt content ဆိုတာက သဲထဲမွာ ႏူန္းဘယ္ေလာက္ ပါသလဲဆိုတဲ့ ရာခိုင္ႏူန္းပါ။
သဲမွာ silt ေတြ clay ေတြ ပါမပါ သိခ်င္ရင္ ဖန္ခြက္တစ္ခုထဲ အနည္းငယ္ထည့္ ေရထည့္ၿပီး ေမႊပါ။ အနည္က်ေအာင္ ထားလိုက္ပါ။ ၾကည္သြားတဲ့အခါ ေရထဲက သဲအေပၚမွာ silt ႏွင့္ clay ကို အလႊာတစ္ခုအေနႏွင့္ ေတြ ့ရပါမယ္။
သဲထဲ organic impurities ေတြ ပါမပါသိခ်င္ရင္ သဲထဲကို sodium hydroxide အရည္ကို ေလာင္းထည့္ၿပီး ေမႊပါ။ sodium hydroxide ဆိုတာ caustic soda ကိုေျပာတာပါ။ အရည္က အညိဳေရာင္ေျပာင္းသြားရင္ မသန္ ့စင္တဲ့ ဓါတ္ပစၥည္းေတြ ပါလို ့ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေလးေတြက သဲ အေျခခံေလးေတြေပါ့။
Ref; Building Materials – Sand by Ravindra Patnayaka
0 comments:
Post a Comment